วารสารออนไลน์

การกำจัดเชื้อจุลินทรีย์และยาฆ่าแมลงในผักและผลไม้สดด้วยวิธีการในครัวเรือนและการใช้สารเคมี (Decontamination of microorganisms and pesticides on fresh fruits and vegetables with household processes and chemical reagents)
โดย : เขมพัษ ตรีสุวรรณ (Khemmapas Treesuwan)
ฝ่ายจุลชีววิทยาประยุกต์ สถาบันค้นคว้าและพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
วารสารวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์อาหาร ปีที่ 52 ฉบับที่ 3 หน้า 33-40

การปนเปื้อนของผักและผลไม้สดมักพบแหล่งการปนเปื้อนตั้งแต่ในฟาร์มจนถึงมือผู้บริโภค จุดที่มีการปนเปื้อนระหว่างเชื้อจุลินทรีย์และผลิตผลสดนั้น อาจจะพบก่อนการเก็บเกี่ยว คือตั้งแต่เมล็ดพันธุ์ที่ใช้ในการเพาะปลูก ดิน และศัตรูพืช ไปจนถึงกระบวนการหลังการเก็บเกี่ยว ตั้งแต่เครื่องมือ เครื่องจักรที่สัมผัสกับผลิตผลสด การเกิดการปนเปื้อนข้าม (cross contamination) ในระหว่างกระบวนการเตรียม การขนส่ง ตลอดจนการจัดการที่ไม่เหมาะสม

การรับประทานอาหารที่มีการปนเปื้อนเชื้อจุลินทรีย์ก่อโรคในอาหารและสารเคมีตกค้าง ส่วนมากมาจากการติดเชื้อทางเดินอาหาร ได้แก่ Salmonella spp., Norovirus, Stapylococcus aureus, Shigella sp. และ Campylobacter spp. ในส่วนของเชื้อจุลินทรีย์ก่อโรคที่มีอาหารเป็นพาหะที่เกิดจาก Clostridium botulinum, Escherichia coli O157:H7, Listeria spp. และ Vibrio spp. นั้น มีระดับความรุนแรงสูงเนื่องจากมีอาการตั้งแต่ท้องเสีย ลำไส้อักเสบ ไปจนถึงมีผลต่อระบบประสาทและเสียชีวิตได้

ในบทความนี้ได้กล่าวถึงวิธีการในการทำความสะอาด และวิธีการที่มีประสิทธิภาพสำหรับการกำจัดเชื้อจุลินทรีย์และยาฆ่าแมลงเบื้องต้น ผู้อ่านสามารถเลือกปฏิบัติตามได้เองที่บ้าน เพื่อเป็นแนวทางในการกำจัดเชื้อจุลินทรีย์ก่อโรคและยาฆ่าแมลงในผักและผลไม้